خارش مقعد یک عارضه ناخوشایند در ناحیه تحتانی یا نشیمنگاهی افراد است که معمولا به دلایلی چون ابتلا به یک بیماری مقعدی یا حتی عدم رعایت بهداشت به وجود می آید. هموروئید ، شقاق ، فیستول و غیره از اصلی ترین بیماریهایی که موجب خارش مقعد می شوند بوده و می توانند همراه با علائم دیگری چون خونریزی یا زخم همراه باشند . در ادامه این مقاله به بررسی دقیق علت و نحوه درمان خارش مقعد پرداخته ایم.
علت خارش مقعد
خارش مقعد یک مشکل بسیار آزار دهنده می باشد که ممکن است همه افراد از جمله بزرگسالان و کودکان را تحت تاثیر قرار دهد. به طور کلی بروز خارش مقعد نشانه ای از وجود بیماری یا مشکل جدی تر بوده که می بایست تحت بررسی قرار گیرد. همچنین قابل ذکر است که ممکن است خارش مقعد همراه با علائمی چون ورم بوده و تنها خارش مقعد نباشد. در ادامه علتهای خارش مقعد بسیار گسترده بود که به طور دقیق آن ها را شرح داده ایم.
بواسیر یا هموروئید
بواسیر یا هموروئید یکی از رایج ترین بیماری های مقعدی می باشد که در اثر ورم و برجستگی عروق ناحیه مقعد به وجود می آید. این بیبماری دارای انواع داخلی و خارجی بوده که هر کدام علائم منحصر به فرد خود را دارد. خارش مقعد به همراه علائم دیگری از جمله سوزش ، درد ، خونریزی و غیره از علائم این بیماری بوده که بسیار خوشایند هستند.
فیستول یا آبسه
آبسه مقعد و حتی فیستول ، نوعی بیماری عفونی می باشد که در اثر ایجاد یک مجرای عفونی به وجود آمده و علائم بسیار دردناکی به دنبال دارد. خروج ترشحات عفونی ، درد شدید ، سوزش ، خارش و غیره از علائم دردناک این بیماری بوده و به راحتی درمان نمی شوند.
شقاق یا فیشر
شقاق یا فیشر مقعدی که معمولا در اثر تکرار یبوست و وارد شدن فشار به ناحیه مقعد به وجود آمده و می تواند سوزش ، درد ، خونریزی و زخم در ناحیه نشیمنگاه منجر شود . یکی از دلایل خارش مقعد نیز بیماری شقاق بوده که با استفاده از دارو ، کنترل وضعیت گوارش و غیر قابل بهبود خواهد بود.
عدم رعایت بهداشت
عدم رعایت بهداشت فردی می تواند موجب التهاب پوست ناحیه یا حتی زخم شدن مقعد شود. برای مثال رطوبت بیش از اندازه مقعد و بی توجهی به خشک کردن آن ، می تواند موجب التهاب , عفونت و رشد باکتری و در نتیجه خارش مقعد شود. علاوه بر آن برخی انگل ها یا کرمک های روده ای نیز می توانند موجب خارش مقعدی شده که تنها با دارو و یک روش مناسب پزشکی قابل درمان هستند.
درمان فوری خارش مقعد
برخی از روشهای ذکر شده در ادامه می تواند به کاهش موقت علائم و خارش نشیمنگاه کمک کرده و مناسب باشد:
- استفاده از پودر بچه برای کاهش رطوبت مقعد
- استفاده از وازلین برای نرم کردن پوست و کاهش خشکی پوست
- استفاده از دستمال مرطوب (غیر عطری) به جای دستمال کاغذی خشک
- پرهیز از پوشیدن لباس زیر های تنگ و چسبان
- استفاده از کمپرس سرد روی مقعد و نشیمنگاه
- استعمال پماد لیدوکائین مقعدی برای کاهش درد و خارش باسن
- استفاده از حمام سیتز یا حمام نشیمنگاه
- استفاده از کرم ها و یا پماد برای هموروئید (در صورت تشخیص ابتلا به بواسیر )
برخی از راهکار های کلی درمان خارش باسن نیز عبارت اند از
- پرهیز از استعمال دخانیات
- توجه به حرکات گوارشی و جلوگیری از ابتلا به یبوست یا اسهال
- پرهیز از پوشیدن لباس زیر تنگ هنگام خواب
- نوشیدن آب و هیدراته نگه داشتن بدن
- استفاده از میوه ها و سبزیجات
- پرهیز از زور زدن هنگام اجابت مزاج
بهترین روش درمان خارش مقعدی
برای انتخاب بهترین روش درمان خارش مقعدی باید ذکر نمود که می بایست حتما ابتدا علت بروز عارضه تشخیص داده و بررسی شود. در صورت ابتلا به بیماری های مقعدی از جمله بواسیر ، شقاق ، فیستول و غیره می بایست حتما یک روش مناسب و موثر برای درمان خارش انتخاب نموده و آن را درمان کنید.
خارش مقعد در مردان بیشتر است یا زنان؟
به طور کلی نمی توان گفت که خارش مقعد در زنان بیشتر است یا مردان ، چرا که این عارضه در نتیجه ابتلا به یک بیماری مقعدی یا غیره بوده و به همین دلیل میزان شیوع آن در زنان و مردان یکسان است. البته که خارش مقعد در کودکان نیز بسیار شایع بوده و به دلایل متعددی چون استفاده طولانی مدت از پوشک و سوزش پا و یا حتی عدم رعایت بهداشت کودک (شستشوی غیر صحیح ناحیه نشیمنگاه) و حتی در برخی موارد در بزرگسالان شامل رعايت بيش از حد بهداشت و وسواس شستشو هم يكي از عوامل تحريك پوست أطراف مقعد و خارش است.