فیستول مقعدی چیست ؟+علائم،علت و درمان بیماری

فیستول مقعدی چیست ؟ این بیماری در نتیجه اتصال نامناسب بین بافت های مختلف ناحیه مقعد ایجاد می شود و به شکل مجرای بسیار کوچکی از انتهای راست روده به سطح پوست می رسد. به طور معمول، تمام بافت ها و بخش های مختلف ناحیه مقعد کاملاً از یکدیگر متمایز هستند و هیچ ارتباطی با هم ندارند؛ اما زمانی که فیستول مقعدی ایجاد میشود ، یک کانال نامنظم بین بافت ها و پوست ناحیه مقعد ظاهر می شود. فیستول مقعدی معمولاً به دنبال آبسه مقعد یا عفونت ایجاد می گردد. انسداد یکی از غدد داخل راست روده می تواند منجر به تولید چرک و عفونت شده و در نهایت این مجرای نابجا با تجمع چرک و انسداد این غدد در بافت های نزدیک پوست، شروع به رشد و پیشروی می کند.

 

 

 

 

علائم فیستول مقعدی چیست؟

فیستول ناحیه مقعدی می‌تواند نشانه‌ها و علائم متعددی را در بدن افراد بر جای بگذارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• التهاب پوست اطراف مقعد که به سبب ترشح مایعات چرکی، عفونت و تخریب بافت های آن ناحیه ایجاد شده
• خروج ترشحات بدبو از محل فیستول
• درد و سوزش مقعدی به هنگام وارد شدن فشار به آن ناحیه ( مثل زمان دفع مدفوع، نشستن و سرفه کردن)
• خروج چرک و خون از مقعد در زمان دفع مدفوع
• ورم ، التهاب و بالا بودن دما در ناحیه مقعدی

دلایل بوجود آمدن فیستول مقعدی

علت ابتلا به فاین بیماری نشیمنگاهی ، عموما به خاطر آبسه های عفونی مقعد است. محتویات آبسه چرکی هستند و باعث ایجاد عفونت در محل می شوند. آبسه های چرکی باید تخلیه شوند. گاهی این اتفاق خود به خود می افتد و گاهی با مداخلات پزشکی انجام می شود. زمانی که زخم و کانال ایجاد شده برای تخلیه آبسه عفونی به درستی بهبود پیدا نکند، فیستول مقعد شکل می گیرد. از دیگر علت های وجود فیستول در ناحیه مقعدی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیماری التهابی روده مثل بیماری کرون
• بیماری های مقاربتی
• رادیوتراپی جهت درمان سرطان ناحیه لگنی

 

 

چه کسانی مستعد فیستول مقعدی هستند؟

تمامی افراد در خطر ابتلا به این بیماری هستند اما داده‌ها نشان می‌دهند که این بیماری عمدتاً افراد بین 30 تا 50 سال را به میزان بیشتری تحت تأثیر قرار می‌دهد.
همچنین افرادی که در گذشته به آبسه مقعدی مبتلا بوده و درمان آن را به درستی انجام نداده اند، ریسک ابتلا به فیستول مقعدی برایشان وجود دارد. اگر به نوعی بیماری مقاربتی مبتلا هستید این را بدانید که در معرض ابتلا به این بیماری نشیمنگاهی هستید.

عوارض فیستول رکتال یا مقعدی

زمانی که بیماری به درستی درمان نشود ، مطمئنا عوارضی را در پی دارد. از جمله عارضه های بیماری فیستول مقعدی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عفونت فعال : درمان نشدن این بیماری سبب میشود که عفونت به صورت فعال در بدن باقی بماند. شاید برای مدتی شاهد آن باشید که عفونت به طور خود به خود از بین رفته ، اما مجدد نمود پیدا می کند و منجر به تشکیل آبسه جدید می شود. بنابراین درمان به موقع و اصولی فیستول مقعدی ضروری است.
• پیشروی کردن فیستول: مزمن شدن بیماری باعث می شود که فیستول در بخش های دیگر مقعد پیشروی کند. در این صورت ، درمان عارضه هم پیچیده تر می شود.
• سرطان : دیده شده است در مواردی که فیستول مقعدی برای مدت خیلی طولانی درمان نشده ، به عنوان یک بیماری مزمن و زمینه ای ، محرکی در پیدایش بیماری سرطان مقعد است.

انواع فیستول مقعدی

بر اساس سادگی و پیچیدگی نوع اتصال و محل آن، انواع فیستول مقعدی به شرح زیر طبقه بندی می شوند.

فیستول نعل اسبی: این فیستول دو دریچه مستقل یا بسته را روی باسن تشکیل می دهد. این دو سوراخ توسط یک مجرای لوله ای به شکل U انگلیسی به هم متصل می شوند.

فیستول اکسترا اسفنکتریک: در این نوع، فیستول اطراف هر دو ماهیچه اسفنکتر را درگیر می کند. البته این نوع شیوع کمتری دارد و معمولا ریشه پیدایش آن به راست روده مربوط می شود.

فیستول سوپر اسفنکتر: از انتهایی ترین بخش کانال مقعد در زیر غدد مقعد شروع شده و از پوست و عضلات آن ناحیه عبور می کند.

فیستول ترانس اسفنکتریک: فیستول ترانس اسفنکتریک از هر دو لایه ماهیچه های اسفنکتر مقعدی عبور می کند.

اینتر اسفنکتر: از عضله اسفنکتر داخلی گذشته ، سپس در فضای بین اسفنکتر داخلی و خارجی پنهان می شود.

فیستول مقعدی چگونه شناسایی می شود؟

اگر مشکوک به ابتلا به فیستول مقعدی هستید، برای تشخیص دقیق باید توسط متخصص معاینه شوید. در خیلی از موارد متخصص با انجام همان معاینه فیزیکی، متوجه وجود فیستول می شود. پزشک برای شناسایی دهانه داخلی فیستول در مقعد نیاز به اقدامات جدی تری دارد. گاهی اوقات انجام این معاینات در اتاق عمل و با قرار گرفتن تحت بیهوشی یا بی حسی انجام می شود. برای تشخیص ریشه داخلی بیماری فیستول مقعدی، متخصص از انوسکوپ یا پروکتسکوپ استفاده می کند. در برخی موارد برای پیدا کردن عفونت در محل درگیر بیماری، به دهانه خارجی هیدروژن پراکسید تزریق می شود. برای شناسایی تونل فیستول ، یکسری پروسه های تصویربرداری پزشکی به انجام می رسند؛ از جمله:

• تست MRI
• اندوسکوپی
• فیستولوگرافی

بهترین راه تشخیص و تعیین نوع فیستول و درمان آن،انجام اندوسونو توسط جراح کولورکتال است

روش های پیشگیری از فیستول مقعدی

با توجه به این که علت پیدایش فیستول مقعدی توسط ما قابل کنترل نیست ، نمی توانیم به طور دقیق و قطعی بگوییم که با انجام یکسری از کارها می توان از وقوع این بیماری جلوگیری کرد. اما این امکان وجود دارد که تا حدی خطر پیدایش آن را به حداقل رساند. پیروی از عادات سالم در زندگی مهم ترین نکته است. در ادامه مجموعه ای از اعمال به که شما کمک می کنند ریسک ابتلا به فیستول مقعدی برایتان کمتر شود را ارائه داده ایم:

1. نوشیدن 8 تا 9 لیوان آب در طول روز به جلوگیری از یبوست که می تواند شکل گیری فیستول را تحریک کند، کمک کند.
2. یک رژیم غذایی غنی از فیبر، مانند میوه ها و سبزیجات تازه، بدن شما را در بهترین حالت حفظ می کند.
3. رعایت بهداشت فردی
4. از نشستن های طولانی مدت دوری کنید و در طی روز ورزش و تحرک کافی داشته باشید.

تکنیک های درمانی

روش های مختلفی برای درمان کردن فیستول مقعدی وجود دارد. متخصص با انجام بررسی های لازم و ارزیابی شرایط هر بیمار ، بهترین راه درمانی را برای او انتخاب می کند. در انتخاب متخصص خود جهت درمان این بیماری نشیمنگاهی دقت کنید ؛ زیرا عدم درمان درست می تواند عوارض و عواقب ناخوشایندی در پی داشته باشد. از جمله تکنیک های درمانی عبارتند از :

• فیستول درمانی با لیزر
• فیستولوتومی
• استفاده از ابزار جراحی سِتون
• فلپ پیشرفته اندورکتال
• تکنیک درمانی LIFT

به این نکته توجه بفرمایید که پس از درمان نیز ممکن است بعد از مدتی فیستول دوباره در ناحیه مقعدی نمایان شود. برای کاهش احتمال عود فیستول مقعدی باید مراقبت های مشخص شده از سوی متخصص را به طور کامل و درست به انجام برسانید. همچنین برای درمان بیماری در سریع ترین زمان ممکن اقدام کنید تا به نتیجه مثبت برسید.