التهاب دیواره معده یا گاستریت ، یکی از مشکلات گوارشی رایج اما اغلب نادیده گرفته شده است که می تواند به طور ناگهانی یا به تدریج بروز کند و کیفیت زندگی فرد مبتلا را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. بسیاری از افراد علائم گاستریت را با مشکلات موقتی یا استرس اشتباه می‌گیرند ، در حالی که این بیماری می تواند نشانه ای از اختلالات در عملکرد معده یا حتی هشدار اولیه ای برای مشکلات جدی تر باشد. امروزه با افزایش مصرف فست فود ها ، استرس های مزمن و مصرف بی رویه دارو های مسکن ، گاستریت به یکی از دغدغه های مهم سلامتی تبدیل شده است که نیاز به توجه و آگاهی عمومی دارد. در این مقاله با نگاهی دقیق و نو به نکات مهم این مسئله می پردازیم و شما را دعوت می کنیم تا با مطالعه ادامه مطلب ، دانش خود را در این زمینه افزایش داده و راهی برای حفظ سلامتی خود یا اطرافیانتان بیابید.
علل اصلی گاستریت یا التهاب دیواره معده چیست؟
دکتر علیرضا ایزدی ، فوق تخصص جراحی دستگاه گوارش در تهران بیان میکند که ورم بافت پوششی معده به دلایل مختلفی ایجاد می شود که هرکدام می توانند به تنهایی یا در ترکیب با عوامل دیگر به التهاب دیواره معده منجر شوند. در ادامه ، علل اصلی این مشکل بررسی شده اند :
| دلائل گاستریت | توضیحات |
|---|---|
| عفونت هلیکوباکتر پیلوری | این باکتری شایع ترین علت گاستریت است و با نفوذ به دیواره معده ، التهاب ایجاد می کند. عفونت طولانی مدت ممکن است به زخم معده یا حتی سرطان معده منجر شود. |
| مصرف داروهای ضدالتهابی | داروهایی مانند ایبوپروفن و آسپرین می توانند پوشش محافظ معده را تضعیف کنند. استفاده طولانی مدت یا دوز بالای این داروها خطر گاستریت را افزایش می دهد. |
| مصرف بیش از حد الکل | نوشیدن الکل می تواند دیواره معده را تحریک کرده و باعث التهاب شود. مصرف مداوم الکل و یا مقادیر زیاد ، به گاستریت حاد یا مزمن منجر می شود. |
| استرس و اضطراب شدید | به خاطر داشته باشد استرس زیاد مانند جراحی های بزرگ ، تروما یا بیماری های بحرانی می توانند باعث گاستریت استرسی شوند. این نوع گاستریت معمولاً حاد است و نیاز به درمان دارد. |
| رفلاکس صفراوی | بازگشت صفرا از روده به معده می تواند دیواره معده را تحریک کند. این مشکل معمولاً در افرادی با اختلالات گوارشی مانند جراحی کیسه صفرا دیده می شود. |
| بیماری های خودایمنی | بد نیست بدانید در گاستریت خودایمنی ، سیستم ایمنی به اشتباه به دیواره معده حمله می کند. این نوع تحیرک مخاط معده معمولاً مزمن است و ممکن است با کم خونی همراه باشد. |
| عفونت های ویروسی یا قارچی | در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف ، ویروس ها یا قارچ ها می توانند باعث التهاب معده شوند. این نوع التهاب دیواره معده در بیماران مبتلا به HIV یا تحت شیمی درمانی شایع تر است. |
جهت دریافت مشاوره از دکتر علیرضا ایزدی ، فرم زیر را پر کنید تا با شما تماس بگیریم.
چه افرادی بیشتر به التهاب دیواره معده دچار می شوند ؟!
شایان ذکر است که گاستریت می تواند افراد مختلفی را تحت تأثیر قرار دهد ، اما برخی گروه ها به دلیل شرایط خاص یا عوامل خطر ، مستعدتر هستند. 7 دسته از افرادی که بیشتر در معرض التهاب بافت پوششی معده هستد عبارتند از :
- افراد مبتلا به استرس مزمن
استرس طولانی‌مدت می تواند تعادل اسید معده را بر هم بزند و با تضعیف سد مخاطی معده ، زمینه را برای التهاب فراهم کند. پاسخ های عصبی – هورمونی در دوره های استرس ، ترشح اسید معده را افزایش می دهد. - افرادی که به طور مرتب دارو های ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مصرف می کنند
داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن باعث کاهش ترشح ماده محافظ معده به نام پروستاگلاندین می شوند. در نتیجه دیواره معده در برابر اسید آسیب پذیر می گردد. - افراد سیگاری
نیکوتین موجود در سیگار جریان خون معده را کاهش داده و روند ترمیم بافت های آسیب دیده را کند می کند. به جای آن تولید اسید معده را افزایش می دهد که به تحریک بیشتر مخاط معده منجر می شود. - افرادی که الکل زیاد مصرف می کنند
الکل لایه مخاطی معده را تخریب کرده و تماس مستقیم اسید با بافت معده را ممکن می سازد. این تحریک پیوسته می تواند به گاستریت حاد یا مزمن منجر شود. - افراد مبتلا به عفونت باکتری هلیکوباکتر پیلوری
همانطور که قبل تر هم اشاره شد این باکتری با نفوذ به لایه محافظ معده ، سیستم ایمنی را فعال کرده و باعث التهاب دیواره معده از نوع مزمن می شود. حضور طولانی مدت آن می تواند به زخم یا حتی سرطان معده منجر شود. - افراد مبتلا به بیماری های خودایمنی
در برخی افراد ، سیستم ایمنی به اشتباه به سلول های پوششی معده حمله می کند. این حمله باعث تخریب تدریجی مخاط معده و التهاب دائمی آن می شود. - افرادی که به طور مکرر رژیم های غذایی ناسالم دارند
مصرف زیاد غذاهای چرب ، سرخ شده یا پرادویه می تواند محیط معده را تحریک کند. این نوع تغذیه مقاومت دیواره معده را در برابر اسید کاهش می دهد.
آیا گاستریت می تواند به زخم معده منجر شود؟
دکتر ایزدی خاطر نشان میکند ، التهاب دیواره معده ، اگر درمان نشود یا به صورت مزمن ادامه یابد ، می تواند به زخم معده منجر شود. زخم معده زمانی رخ می دهد که التهاب مداوم دیواره معده ، پوشش محافظ آن را تخریب کرده و به ایجاد زخم های دردناک منجر شود.
عواملی که کمی قبل تر ذکر کردیم همگی می توانند این روند را تسریع کنند. لازم به ذکر است گاستریت مزمن ، به خصوص نوع ناشی از هلیکوباکتر پیلوری ، خطر زخم معده را افزایش می دهد ، زیرا این باکتری اسید معده را افزایش داده و به دیواره معده آسیب می‌رساند.
اگر برای التهاب بافت پوششی معده اقدام درمانی صورت نگیرد ، زخم معده ممکن است به عوارض جدی تری مانند خونریزی داخلی یا سوراخ شدن معده منجر شود. بنابراین ، تشخیص زود هنگام گاستریت و درمان مناسب آن برای جلوگیری از پیشرفت به زخم معده ضروری است. بیماران با علائم مداوم مانند معده درد یا سوزش سر دل باید حتماً با متخصص گوارش مشورت کنند.
